Archives
CÁC BỆNH PHỤ KHOA NGUY HIỂM CÓ THỂ GÂY VÔ SINH
Những bệnh phụ nữ như đa nang buồng trứng, viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung… đều ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Hội chứng đa nang buồng trứng
Hội chứng đa nang buồng trứng (viết tắt là PCOS) là một bệnh lý ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể, xuất phát từ việc mất cân bằng hormone trong hệ thống sinh sản của phụ nữ, dẫn đến tình trạng không rụng trứng. Khi ấy, khả năng sinh sản của người phụ nữ có thể bị ảnh hưởng…
Tuy nhiên, vì buồng trứng đa nang (PCOS) có liên quan đến bệnh béo phì và tiểu đường cho nên trước khi điều trị bạn cần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý và có lối sống lành mạnh thì có thể có thể có thai tự nhiên mà không phải dựa vào các biện pháp hỗ trợ sinh sản.
Ảnh minh họa
Viêm vùng chậu
Bệnh viêm vùng chậu (viết tắt là PID) là một bệnh thường gặp ở nữ giới. Ngoài các triệu chứng rầm rộ như sốt cao, đau vùng bụng dưới, huyết trắng nhiều… trong những trường hợp viêm vùng chậu cấp tính, người phụ nữ có thể có những triệu chứng mơ hồ như đau nhẹ vùng hạ vị, khí hư hơi nhiều… của những trường hợp viêm vùng chậu mãn tính. Cả viêm vùng chậu cấp tính và viêm vùng chậu mãn tính đều có thể gây vô sinh, hiếm muộn cho người phụ nữ.
Viêm vùng chậu (PID) là một bệnh lý liên quan tới viêm tử cung, ống dẫn trứng hoặc buồng trứng. Các cơ quan này chủ yếu bị nhiễm trùng do các bệnh lây truyền qua đường tình dục trong đó, Chlamydia và bệnh lậu là hai nguyên nhân thường gặp nhất. Ngoài ra còn có những vi trùng kỵ khí nguy hiểm khác…
Di chứng của viêm vùng chậu cấp tính cũng như mãn tính là gây nên các dải dính ở vòi trứng và vùng chậu, gây tắt nghẽn vòi trứng, thai ngoài tử cung và vô sinh.
Lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng mô nội mạc tử cung lạc chỗ ở các vị trí khác ngoài vị trí thông thường của nó. Thông thường, nội mạc tử cung chỉ là lớp lót ở bên trong lòng tử cung. Hàng tháng, mô nội mạc tử cung có tính trạng bong tróc theo chu kỳ dẫn đến việc hành kinh của người phụ nữ.
Tuy nhiên, vì một số nguyên nhân chưa được biết rõ, mô nội mạc tử cung có thể xuất hiện tại những vị trí bất thường như buồng trứng, vòi trứng, vùng chậụ… Hàng tháng, những mô này cũng có tình trạng bong tróc, xuất huyết như mô nội mạc tử cung trong lòng tử cung. Sự bong tróc và xuất huyết của mô nội mạc lạc chỗ này dẫn đến tình trạng viêm mãn tính và hình thành các khối u lạc nội mạc tử cung, gây dính vòi trứng, buồng trứng và giảm dự trữ buồng trứng và vô sinh.
Dr Trung
KHÍ HƯ ÂM ĐẠO
Khí hư ra nhiều trước kỳ kinh hoặc sau kỳ kinh đều đáng lo ngại, đặc biệt khí hư ra nhiều khi mang thai là dấu hiệu của bệnh khí hư bất thường. Khi khí hư ra nhiều chị em đừng nên coi thường. Hãy cùng Hệ Thống Phòng Khám Phụ Sản Hoàng Gia tìm hiểu nguyên nhân, triệu trứng cũng như cách chữa trị khi ra nhiều khí hư.
Trước tiên, bạn cần phân biệt khí hư đó là dịch tiết sinh lý hay khí hư bệnh lý:
1. Dịch tiết sinh lý:
Nguồn gốc: Do biểu mô âm đạo bong ra, do biểu mô của ống cổ tử cung chế tiết.
Đặc điểm của dịch tiết sinh lý:
- Lượng dịch tăng lên vào những ngày xung quanh thời điểm phóng noãn (Thường vào khoảng giữa chu kỳ kinh của bạn). Khi đó, bạn thường thấy đường sinh dục của mình ẩm ướt hơn mọi ngày.
- Dịch ra nhiều, màu trắng trong, loãng và thường dính.
- Không bao giờ gây ra các triệu chứng cơ năng như: đau bụng dưới; ngứa vùng âm hộ, âm đạo, tầng sinh môn; đau khi giao hợp…
- Không có mùi (mùi hôi).
Bạn làm gì khi thấy có dịch tiết sinh lý:
- Bạn không cần đi khám và không cần điều trị khi thấy có dịch tiết sinh lý.
- Bạn nên vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ bằng nước sạch 2- 3 lần/ngày. Thay quần lót thường xuyên và giữ cho vùng sinh dục luôn sạch, khô và thoáng.
2. Khí hư bệnh lý:
Nguồn gốc: Do các loại vi khuẩn và nấm gây ra: như nấm Candida, trùng roi, các tạp khuẩn….
Đặc điểm của khí hư:
- Khí hư âm đạo thường ra nhiều.
- Khí hư có màu vàng xanh, có bọt hoặc trắng đục như mủ hoặc trắng đục bẩn (tùy vào loại vi khuẩn gây bệnh)
- Dịch thường có mùi hôi.
- Có các triệu chứng kèm theo như: đau bụng dưới; ngứa vùng âm hộ, âm đạo, vùng sinh dục; đau khi giao hợp, bỏng rát sau giao hợp, đái khó, đái buốt…
Bạn làm gì khi thấy có hện tượng khí hư ra nhiều:
– Bạn nên đi khám càng sớm càng tốt để được các bác sĩ kiểm tra, chẩn đoán chính xác nguyên nhân và điều trị cho bạn sớm nhất.
Khí hư là một trong những triệu chứng của viêm nhiễm sinh dục. Nếu bạn không khám và điều trị sớm thì sẽ để lại rất nhiều biến chứng cho bạn như: viêm phúc mạc, viêm tử cung, chửa ngoài tử cung, vô sinh… Vì vậy, bạn nên theo dõi dịch tiết của mình thường xuyên để biết khi nào cần đến viện khám và điều trị.
Biểu hiện của khí hư ra nhiều
- Khí hư trong (dịch trong, trắng, nhày dính, có khi loãng như nước, không hôi): dấu hiệu của u xơ tử cung, polyp cổ tử cung, lộ tuyến cổ tử cung, quá sản nội mạc tử cung do cường Estrogen.
- Khí hư loãng, đục, hôi, màu vàng nhạt và có bọt hoặc khí hư như bột, có vảy nhỏ hoặc khí hư màu trắng, xanh đục: dấu hiệu viêm âm đạo.
- Khí hư nhiều đặc, dính như hồ, có màu đục: dấu hiệu viêm cổ tử cung
- Khí hư loãng như nước: dấu hiệu viêm tử cung
- Khí hư giống như mủ (vàng hoặc xanh): Viêm phần phụ (vòi trứng), nhiễm nấm.
- Khí hư ra nhiều, xuất hiện sau giao hợp vài ngày. Khí hư nhiều, như mủ, đặc, màu xanh: dấu hiệu viêm nội mạc tử cung
- Khí hư vàng, dịch trong, trắng, loãng, có váng như sữa: dấu hiệu rối loạn tâm lý, rối loạn thần kinh thực vật.
- Khí hư lẫn máu, ra máu bất thường: dấu hiệu của ung thư tử cung. Ung thư tử cung có những dấu hiệu như máu ra bất thường (dù ngoài chu kỳ nguyệt san), kèm theo đau bụng hoặc không, khí hư nặng mùi hoặc có lẫn máu.
- Khí hư ra nhiều, ngứa ngáy: nhiễm nấm candida và trùng roi gây ngứa.
- Viêm nhiễm vùng kín nếu để lâu không chữa hoặc chữa không đến nơi đến chốn thì có khả năng viêm nhiễm sẽ lan xa lên vòi trứng, làm viêm tắc vòi trứng dẫn đến thụ thai khó và có thể dẫn đến vô sinh.
- Phụ nữ mang thai mắc bệnh phụ khoa, hệ lụy là sinh khó, dễ xảy thai, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, nặng nề nhất có thể dẫn tới tử vong.
- Vì vậy chị em khi thấy khí hư bất thường phải đi khám chuyên khoa phụ sản để xác định nguyên nhân và điều trị tận gốc.
Biến thể của khí hư ra nhiều
- Khí hư ra nhiều, không màu, dính, trong suốt như lòng trắng trứng gà: Tiết ra với số lượng nhiều, liên tiếp trong thời gian dài. Ngoài chu kỳ kinh nguyệt, ngày nào cũng có lượng khí hư trong suốt lộ rõ trên quần Shịp. Ngoài ra, bạn gái còn thấy đau lưng hoặc bụng dưới. Nếu rơi vào trường hợp này, bạn nên tính đến khả năng bị viêm vùng chậu, cần kịp thời khám phụ khoa để biết rõ.
- Khí hư ra nhiều có màu giống như mủ kết hợp với mùi hôi khó chịu: Hoặc dịch âm đạo loãng như mủ, ngứa âm đạo, thường do nhiễm Trichomonas (bệnh truyền nhiễm do một sinh vật đơn bào rất nhỏ gây ra) hoặc nhiễm trùng sinh mủ.
- Khí hư ra nhiều giống cặn bã đậu hoặc màu như sữa đông: Kèm theo triệu chứng ngứa bộ phận sinh dục, thậm chí ở nơi công cộng cũng không thể ngừng việc dùng tay gãi “vùng kín” cho giảm ngứa, thường là nhiễm nấm Candida.
- Khí hư ra nhiều có màu vàng hoặc hơi đỏ, mùi hôi: Thường là do một số cơ quan hoại tử hoặc biến tính gây nên, khi lượng khí hư quá nhiều có thể phải dùng tới băng vệ sinh hàng ngày. Bạn cũng nên chú ý tới trường hợp này, phòng khi bệnh có biến chứng cần đến bác sỹ thăm khám kịp thời.
- Khí hư ra nhiều có lẫn máu: Rất có thể là do nhiều nguyên nhân nhưng cần thiết loại trừ ung thư đường sinh dục nữ… Bạn gái nào rơi vào trường hợp này cần lập tức đến bệnh viện kiểm tra, để được chẩn đoán xác định bệnh và điều trị sớm.
LỘ TUYẾN CỔ TỬ CUNG – Cervical Ectropion
CẤU TẠO CỦA CỔ TỬ CUNG
Cổ tử cung của người phụ nữ như một “bông hoa hồng” vậy.
Bên ngoài của cổ tử cung được lót bởi lớp tế bào láng, có màu hồng, tương tự như mặt ngoài cánh hoa.
Lổ cổ tử cung tương tự như là đỉnh của bông hoa, đó là nơi kinh nguyệt chảy ra hàng tháng.
Từ lổ cổ tử cung này có một ống dẫn vào bên trong “buồng tử cung”. Ống này gọi là “kênh cổ tử cung”, tương tự như ống tạo bởi mặt trong của các cánh hoa vậy. Ống này được lót bởi biểu mô tuyến, hơi sần sùi một chút, có màu hồng đậm hơn so với mặt ngoài của cổ tử cung, dễ chảy máu khi chạm vào.
Lộ tuyến cổ tử cung là khi biểu mô tuyến ở trong ống “kênh cổ tử cung” bị “lộ” ra bên bề mặt ngoài của cổ tử cung, Điều này có thể ví như hoa hồng nở, ta có thể thấy được bên trong của cánh hoa vậy. Khi khám cổ tử cung sẽ thấy hình ảnh vùng gần cổ tử cung có màu hồng đậm hơn so với vùng bên ngoài.
Cổ tử cung bình thường Cổ tử cung lộ tuyến
CÁC THAY ĐỔI SINH LÝ Ở CỔ TỬ CUNG
Lộ tuyến cổ tử cung là tình trạng sinh lý, bình thường, rất thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Đây là tình trạng thay đổi sinh lý theo sự thay đổi nồng độ nội tiết tố sinh dục nữ. Ở bé gái chưa dậy thì và người phụ nữ mãn kinh, hiếm khi có tình trạng lộ tuyến cổ tử cung.
1. Cổ tử cung ở bé gái chưa dậy thì- Hoa hồng chưa nở
Ở bé gái chưa dậy thì, tương tự giống như hoa hồng chưa nở, các cánh hoa khép kín lại. Cổ tử cung của các bé gái nhỏ, và nếu phải khám phụ khoa vì một số trường hợp đặc biệt nào đó, sẽ thấy toàn bộ cổ tử cung có màu hồng nhạt.
2. Cổ tử cung ở người phụ nữ trong tuổi sinh sản- Hoa hồng đang nở
Ở những người phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (từ khi dậy thì cho đến khi gần mãn kinh), do sự thay đổi nội tiết tố sinh sản, nhưng phụ nữ này sẽ có tình trạng lộ tuyến cổ tử cung. Lúc này, các biểu mô tuyến ở trong ống “kênh cổ tử cung sẽ “lộ” ra ở bên ngoài. Điều này tương tự như một bông hoa hồng đang nở, chúng ta có thể nhìn thấy phía bên trong của các cánh hoa. Tình trạng sinh lý này cũng sẽ thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt, theo thai kỳ, sử dụng thuốc tránh thai… (Khi có thai, tình trạng lộ tuyến cổ tử cung nhiều hơn. Sau sinh, tình trạng lộ tuyến cổ tử cung sẽ giảm dần).
3. Cổ tử cung của người phụ nữ mãn kinh- Hoa hồng khô
Khi buồng trứng của người phụ nữ không còn hoạt động nữa, vùng biểu mô tuyến bị “lộ” ra bên ngoài ở cổ tử cung trong giai đoạn trước tuổi sinh sản, quay trở lại bên trong ống “kênh cổ tử cung”. Cổ tử cung của những phụ nữ tuổi mãn kinh lúc này sẽ nhỏ lại, có màu hồng nhạt và không có vùng mô tuyến màu hồng đậm gần lổ cổ tử cung. Điều này tương tự như các cánh hoa hồng sau một thời gian bị thiếu nước, khô đi, các cánh hoa úp vào bên trong trở lại.
LỘ TUYẾN CỔ TỬ CUNG CÓ THỂ GÂY RA KHÓ CHỊU GÌ?
Như trên đã mô tả, lộ tuyến cổ tử cung là sinh lý, hay gặp nên hầu hết các trường hợp không gây ra triệu chứng gì. Trong một số trường vùng lộ tuyến cổ tử cung quá rộng, người phụ nữ sẽ có tình trạng huyết trắng ra nhiều hoặc ra huyết khi quan hệ tình dục. Tình trạng này nếu lặp đi lặp lại nhiều lần, ảnh hưởng đến sinh hoạt của người phụ nữ thì có chỉ định hủy các mô lộ tuyến này sau khi thực hiện các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung. Việc hủy các mô này có thể bằng laser, áp lạnh hoặc dùng nhiệt.
LỘ TUYẾN CỔ TỬ CUNG CÓ GÂY UNG THƯ KHÔNG
Lộ tuyến cổ tử cung không gây ung thư cổ tử cung.
Người phụ nữ có dù có lộ tuyến cổ tử cung hay không đều nên thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ qua phết tế bào cổ tử cung, HPV…
TS.BS NGUYỄN HỮU TRUNG
Trưởng Phòng khám Phụ Sản Bệnh viện Đại học Y Dược (cơ sở 2)
Giảng viên Đại học Y Dược TP. HCM
BS Bệnh viện Hùng Vương
Gíam đốc chuyên môn Phòng khám Hoàng Gia Healthcare
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3031439/
ĐẶT HẸN KHÁM VÀ TƯ VẤN
U XƠ TỬ CUNG
U xơ tử cung
U xơ cơ tử cung là khối vùng bụng dưới thường gặp nhất ở phụ nữ, là khối u lành tính xuất phát từ cơ trơn cơ tử cung. U xơ cơ tử cung cơ tử cung thường xuất hiện ở tuổi sinh sản, tần suất 12 – 25 %, gây ra xuất huyết tử cung bất thường, đau và chèn ép vùng chậu, cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản ( vô sinh, các kết cục xấu của thai kỳ).
Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ
– Chủng tộc: phụ nữ da đen có tần suất mắc bệnh – kích thước khối u xơ cơ tử cung cao hơn, thời điểm xuất hiện triệu chứng bệnh sớm hơn và biểu hiện bệnh nặng hơn so với phụ nữ da trắng.
– Tiền căn kinh nguyệt – sản khoa: Dậy thì sớm và tiền căn tiếp xúc diethylstilbestrol có liên quan với sự tăng nguy cơ phát triển nhân xơ.
– Thuốc ngừa thai: Viên uống ngừa thai phối hợp không làm tăng nguy cơ phát triển của u xơ tử cung. Tuy nhiên, cần chú ý nếu người phụ nữ đang bị u xơ tử cung không phải là chống chỉ định của việc dùng thuốc ngừa thai phối hợp.
– Thuốc kích thích buồng trứng: mối liên quan giữa sự phát triển của u xơ tử cung với thuốc kích thích buồng trứng là chưa rõ ràng:
- Béo phì: đa số các nghiên cứu chỉ ra sự liên hệ giữa u xơ tử cung với sự tăng chỉ số khối cơ thể. Tuy nhiên, mối liên hệ này phức tạp và có thể bị gây nhiều bởi nhiều yếu tố khác.
- Chế độ ăn: chế độ ăn nhiều thịt đỏ, sử dụng nhiều rượu bia tăng nguy cơ u xơ tử cung.
- Di truyền: có liên quan yếu tố gia đình có mẹ – chị em gái ruột bị u xơ tử cung.
- Yếu tố khác: thời gian và độ nặng của tăng huyết áp liên quan đến sự tăng nguy cơ u xơ tử cung.
U xơ tử cung gây khá nhiều phiền phức cho chị em, đặc biệt là các chị em đang trong thai kì:
– U xơ tử cung chèn ép lên các bộ phận khác, gây đau đớn và cản trở quá trình sinh hoạt và tình dục.
– U xơ tử cung nếu ở vị trí như dưới niêm mạc tử cung khiến nội mạc tử cung bị thay đổi, gây khó thụ tinh. Các triệu chứng có thể kèm theo như kinh nguyệt không đều, cường kinh…
– Thai phụ có u xơ tử cung dễ bị sẩy thai, sinh non, sẩy thai liên tiếp, băng huyết sau sinh
– Gây táo bón nếu u xơ tử cung quá to, chèn ép đường ruột người phụ nữ
– Gây tiểu khó, nhiễm trùng tiểu tái phát, đau lưng dai dẳng nếu u xơ tử cung to chèn ép bọng đái, niệu quản
Triệu chứng
– Đau bụng dưới, đặc biệt là vùng dưới rốn nhất là vào các kì kinh nguyệt.
– Cơn đau kéo dài vùng bụng dưới khi quan hệ tình dục.
– Ra huyết âm đạo bất thường như rong kinh, cường kinh.
– Luôn thấy buồn tiểu do u ép vào bàng quang. Nếu u ép đến trực tràng, người bệnh có thể bị trĩ và táo bón.
– Khó thụ thai, hiếm muộn, vô sinh
Phân loại
UXCTC được phân loại theo hai cách, theo tính chất và theo vị trí khối u.
Theo tính chất, u xơ cơ tử cung có 2 dạng: không triệu chứng và có triệu chứng. Hầu hết UXCTC thuộc dạng không triệu chứng, thường không cần điều trị. UXCTC có triệu chứng cần được điều trị và theo dõi (Murase và cs, 1999; Vilos và cs, 2015).
Theo vị trí, hiện nay, hệ thống phân loại u xơ tử cung của Hiệp hội Sản Phụ khoa Quốc tế FIGO năm 2011 được sử dụng phổ biến nhất (Munro và cs, 2011). Phân loại được mô tả chi tiết theo hình bên dưới.
Các u xơ tử cung L0, L1, L2 thường gây triệu chứng xuất huyết tử cung bất thường, có thể là nguyên nhân của vô sinh và sẩy thai. Nhóm này cần được điều trị bằng phương pháp nội soi buồng tử cung (Lefebvre và cs, 2003).
UXCTC L3 cũng có thể gây triệu chứng xuất huyết tử cung bất thường hoặc không. Điều trị nhóm này thường ưu tiên dùng thuốc để làm giảm kích thước khối u trước khi mang thai (Lefebvre và cs, 2003).
Các U xơ tử cung L4-8 thường không gây xuất huyết tử cung bất thường. u xơ cơ tử cung nhóm này cần điều trị khi kích thước to hoặc u chèn ép gây thận ứ nước hoặc bí tiểu hoặc táo bón. Có thể cân nhắc điều trị nội khoa hoặc phẫu thuật bóc u đối với phụ nữ còn nguyện vọng mang thai.
Kỹ thuật chuẩn đoán
– Siêu âm: Siêu âm để thấy được hình dáng và kích thước của u.
– Sinh thiết nội mạc tử cung từng phần: Được thực hiện trước khi phẫu thuật nhằm loại trừ ung thư nội mạc tử cung có thể kèm theo hoặc với mục tiêu cầm máu nếu u xơ tử cung gây băng huyết không đáp ứng với điều trị bằng thuốc.
– Nội soi tử cung: đưa camera nhỏ qua đường âm vào tử cung để quan sát bên trong.
Điều trị
Giống như đa số các bệnh phụ nữ khác, điều trị u xơ thường bằng 2 cách: nội khoa và phẫu thuật. Dựa vào kích thước, vị trí khối u và các vấn đề của người phụ nữ đi kèm mà bác sĩ sẽ đưa ra các lời khuyên phù hợp.
U xơ tử cung là căn bệnh hay gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh, vì vậy các chị em cần trang bị cho mình đầy đủ các kiến thức để sẵn sàng đối mặt và xử lí căn bệnh này.
ĐĂNG KÝ KHÁM VÀ TƯ VẤN:
284B Nguyễn Trọng Tuyển, P 10, Q.Phú Nhuận, HCM
028.2244.6668