Archives

Việc khám thai định kỳ là vô cùng quan trọng để theo dõi sát sao tình hình sức khỏe của mẹ và bé, đặc biệt trong ba tháng đầu thai kỳ vì đây được xem là giai đoạn nhạy cảm của thai nhi. Giai đoạn 3 tháng đầu, các cơ quan của thai nhi dần dần được hình thành và y học gọi giai đoạn này là giai đoạn biệt hóa các cơ quan. Trong giai đoạn này, bất kỳ một tác nhân nào ảnh hưởng lên thai nhi đều có thể tác động đến sự biệt hóa của các cơ quan, dẫn đến các dị tật bào thai, thậm chí có thể gây thai chết lưu, sẩy thai…

Xét nghiệm máu

Khi mang thai 3 tháng đầu, ngoài những xét nghiệm thường quy để xác định nhóm máu, yếu tố Rh, việc xét nghiệm máu còn để kiểm tra tình trạng thiếu máu của người mẹ (qua công thức máu-huyết đồ), phát hiện các bệnh lây nhiễm như viêm gan siêu vi B (HBsAg), giang mai, HIV.

Các xét nghiệm máu thường quy được chỉ định:

• Tổng phân tích tế bào máu, Ferritin huyết thanh
• Nhóm máu ABO, Rh
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục, mẹ-con: HIV (tự nguyện), HBsAg, giang mai, Rubella (IgM, IgG) (khi không có bằng chứng tiêm ngừa trước đó
• Glucose lúc đói (hoặc OGTT 75 gram nếu thuộc nguy cơ cao)
• Chức năng gan: AST, ALT,
• Chức năng thận: Creatinin
• Chức năng tuyến giáp: TSH, FT4
• Xét nghiệm dung nạp Glucose 75 gram (OGTT) (đối với thai phụ nguy cơ cao bị đái đáo đường)

Những xét nghiệm này nhằm mục đích giúp các thầy thuốc có thể tư vấn và thực hiện các can thiệp sớm giúp cho việc ra đời một đứa bé khỏe mạnh nhất.

Xét nghiệm nước tiểu

Kết quả tổng phân tích nước tiểu trong giai đoạn 3 tháng đầu tiên sẽ cho biết thai phụ có bị bệnh đái tháo đường, tình trạng tiểu protein niệu, hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu hay không.
Bệnh đái tháo đường nếu không được phát hiện sớm và can thiệp phù hợp sẽ dẫn đến dị tật thai nhi, thai suy dinh dưỡng trong tử cung, hoặc thai quá to gây tăng nguy cơ bị các sang chấn sản khoa lúc sinh, thai chết lưu lúc gần ngày sinh…

Tiểu protein làm tăng nguy cơ bị bệnh thận, tăng huyết áp, tiền sản giật lúc mang thai. Tiền sản giật-sản giật vẫn còn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ ở các nước đã phát triển và là nguyên nhân đứng hàng thứ hai sau băng huyết sau sinh ở các nước đang phát triển. Ở những thai phụ có nguy cơ cao bị tiền sản giật, việc can thiệp bằng cách sử dụng aspirin từ trong 3 tháng đầu góp phần không nhỏ làm giảm nguy cơ bị tăng huyết áp, tiền sản giật về sau.

Nhiễm trùng đường niệu không triệu chứng là một trong những nguyên nhân dẫn đến sinh non, sẩy thai to ở thai phụ. Gọi là “nhiễm trùng niệu không triệu chứng” là vì nó hoàn toàn không gây những khó chịu gì cho người mẹ, chỉ thể hiện các bất thường trên xét nghiệm nước tiểu trong giai đoạn đầu. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời nhiễm trùng niệu giúp giảm nguy cơ sẩy thai to, sinh non về sau.

Siêu âm đầu dò ngả âm đạo trong 3 tháng đầu của thai kỳ

Kỹ thuật này nhằm kiểm tra:
– Tình trạng của tử cung và buồng trứng để phát hiện các bất thường nếu có.
– Xác định thai trong tử cung hay thai ngoài tử cung
– Xác định một thai hay song thai
– Xác định tính sinh tồn của thai nhi, xem có hoạt động tim thai không?
– Xác định xem có tình trạng bong tróc túi thai, xuất huyết sau bánh nhau của động thai nếu có. Tính tuổi thai (CRL≥10mm) và ngày dự sinh (nếu thai 7-11 tuần, chọn thông tin ngày dự sinh theo siêu âm lần này nhập vào phần mềm và ghi vào sổ khám thai)

Đo độ mờ da gáy (NT- Nuchal translucency)
Đây là một trong các phương pháp sàng lọc hội chứng Down, các bất thường lệch bội nhiễm sắc thể thai nhi.
Đa số trẻ mắc hội chứng Down sẽ có da gáy dày.
Test kết hợp (Combined test)
Việc đo độ mờ da gáy kết hợp với xét nghiệm hai chất hóa sinh máu mẹ (định lượng β-hCG tự do và PAPP-A) sẽ cho biết nguy cơ thai nhi bị rối loạn lệch bội nhiễm sắc thể và hội chứng Down hay không. Nếu trả lời thai phụ có nguy cơ cao bị hội chứng Down hoặc các bất thường lệch bội nhiễm sắcthể, các can thiệp chuyên sâu có thể thực hiện như xét nghiệm tiền sản không xâm lấn (NIPT), sinh thiết gai nhau (11-13 tuần) hoặc chọc ối (sau 16 tuần) nhằm khảo sát bộ nhiễm sắc thể của thai nhi.

Xét nghiệm tiền sản không xâm lấn

TIẾN SĨ NGUYỄN HỮU TRUNG

Trưởng Phòng khám Phụ Sản- Bệnh viện Đại học Y Dược (cơ sở 2)

Trưởng Đơn vị Hậu Sản- Hậu phẫu- Bệnh viện Đại học Y Dược (cơ sở 2)

Giảng viên Đại học Y dược

Bệnh viện Hùng Vương

Giám đốc chuyên môn Phòng khám Hoàng Gia- Hoang Gia Health

ĐANG KÝ KHÁM VÀ TƯ VẤN TẠI:

Book